Diễn giả chính của buổi tọa đàm là Giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Peeter Ross, một trong những chuyên gia hàng đầu thế giới trong lĩnh vực sức khỏe kỹ thuật số, hiện là Giáo sư Sức khỏe Kỹ thuật số và Trưởng đơn vị nghiên cứu eMedLab của Đại học Công nghệ Tallinn (TalTech), Estonia. Bên cạnh đó, ông còn là Trưởng Khoa Nghiên cứu tại Bệnh viện Trung tâm Đông Tallinn, đồng thời giữ vai trò sáng lập và quản trị tại các công ty triển khai giải pháp y tế số như SMIS International OÜ và SafeToAct OÜ.

Với nền tảng học thuật vững chắc, kinh nghiệm thực tiễn phong phú cùng vai trò tư vấn ngắn hạn cho các tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) và Ngân hàng Phát triển Đức (KfW), Giáo sư Peeter Ross đã mang tới buổi tọa đàm những góc nhìn sâu sắc và toàn diện về mô hình chuyển đổi số trong y tế – cả từ phương diện chính sách, công nghệ, lẫn tổ chức.

Toàn cảnh buổi Tọa đàm

Tổng quan về chuyển đổi số trong y tế toàn cầu

Giáo sư Peeter Ross mở đầu bằng việc khái quát tiến trình chuyển đổi số trong y tế toàn cầu, chỉ ra rằng chuyển đổi số không đơn thuần là việc áp dụng công nghệ thông tin, mà là một quá trình thay đổi toàn diện về mô hình hoạt động, tư duy quản trị, và văn hóa tổ chức.

Các quốc gia tiên phong như Estonia, Phần Lan, Đan Mạch hay Singapore đã xây dựng thành công hệ sinh thái y tế điện tử dựa trên nền tảng chính phủ điện tử, dữ liệu mở và kết nối liên thông giữa các bệnh viện, cơ quan quản lý và người dân. Theo Giáo sư, yếu tố quyết định thành công không chỉ là công nghệ, mà còn là khung pháp lý chặt chẽ, năng lực quản trị dữ liệu, sự phối hợp liên ngành và niềm tin của người dân.

TS. Trần Thị Thanh Phương - Giám đốc chương trình Quản trị bệnh viện trình độ Thạc sĩ điều phối chương trình Tọa đàm

Kinh nghiệm của Estonia và bài học cho Việt Nam

Từ kinh nghiệm của quốc gia dẫn đầu thế giới về chính phủ điện tử và y tế số, Giáo sư Peeter Ross chia sẻ rằng trước khi đạt đến mức độ trưởng thành số cao như hiện nay, Estonia từng đối mặt với tình trạng phân mảnh dữ liệu, khi mỗi bệnh viện, phòng khám đều vận hành hệ thống riêng biệt. Quá trình hợp nhất dữ liệu quốc gia được thực hiện thông qua việc xây dựng nền tảng dữ liệu y tế (Health Information System) thống nhất, có khả năng liên thông và được bảo vệ bởi các cơ chế an toàn mạng chặt chẽ. Ông nhấn mạnh rằng Việt Nam, trong bối cảnh nguồn lực còn hạn chế, cần lựa chọn lộ trình khả thi, bắt đầu từ việc đồng bộ hóa dữ liệu, chuẩn hóa mã bệnh, và triển khai hồ sơ sức khỏe điện tử (EHR) theo từng giai đoạn cụ thể.

Giảng viên và sinh viên tham gia thảo luận, trao đổi

Trong phần thảo luận, nhiều câu hỏi từ đại biểu trực tiếp và khán giả trực tuyến đã được tổng hợp và chuyển tới Giáo sư Peeter Ross, thể hiện mối quan tâm sâu sắc của giới chuyên môn về định hướng, rủi ro, và giải pháp cho tiến trình chuyển đổi số trong hệ thống y tế Việt Nam. 

• Bước khởi đầu quan trọng trong điều kiện hạn chế nguồn lực: Làm thế nào để các bệnh viện Việt Nam bắt đầu hành trình đạt được “Health 1.0” và dần tiến đến “Health 2.0” trong mô hình trưởng thành số? Giáo sư cho rằng yếu tố nền tảng là xây dựng chiến lược dữ liệu thống nhất, đào tạo năng lực số cho nhân viên y tế và quản trị thay đổi.
• Tích hợp và hợp nhất dữ liệu y tế phân tán: Kinh nghiệm từ Estonia cho thấy sự thành công nằm ở khung tiêu chuẩn hóa dữ liệu quốc gia, kết hợp cơ chế data exchange layer" để bảo đảm liên thông giữa các hệ thống khác nhau.
• Quản lý rủi ro khi khởi động chuyển đổi số với nguồn lực hạn chế: Các bệnh viện cần xác định rủi ro chủ yếu liên quan đến chi phí duy trì, bảo mật thông tin đồng thời nên áp dụng mô hình thử nghiệm (pilot) trước khi nhân rộng.
• Tài chính bền vững trong các dự án chuyển đổi số: Nhiều đại biểu quan tâm đến việc xác định mô hình tài chính phù hợp để đảm bảo tính duy trì lâu dài. Giáo sư đề xuất mô hình hợp tác công – tư (PPP) cùng chiến lược đầu tư từng giai đoạn nhằm giảm áp lực nguồn vốn ban đầu.
• Chính sách và chiến lược nhân sự trong kỷ nguyên số: Công nghệ có thể tạo ra sự quá tải về hành chính cho đội ngũ y tế nếu không được thiết kế phù hợp. Vì vậy, cùng với công tác số hóa, bệnh viện cần có chính sách khuyến khích, đào tạo, và công nhận năng lực số, nhằm giữ chân nhân tài, tránh nguy cơ kiệt sức nghề nghiệp.
• Quản trị dữ liệu và an ninh mạng: Trong bối cảnh số hóa mạnh mẽ, bảo vệ dữ liệu bệnh nhân trở thành vấn đề sống còn. Việt Nam cần ưu tiên xây dựng hệ thống pháp lý hoàn chỉnh về bảo mật y tế, đào tạo chuyên gia an ninh mạng, và thiết lập trung tâm điều phối an toàn dữ liệu y tế quốc gia.
• Chiến lược R&D trong chuyển đổi số: Trước câu hỏi nên duy trì bộ phận R&D trong nội bộ hay thuê ngoài, Giáo sư đưa ra quan điểm: cần kết hợp linh hoạt—giữ lại năng lực cốt lõi về đổi mới sáng tạo trong bệnh viện, đồng thời hợp tác với các doanh nghiệp và viện nghiên cứu để tối ưu chi phí và cập nhật công nghệ nhanh hơn.

Buổi tọa đàm đã cung cấp nhiều gợi mở quan trọng cho chiến lược phát triển y tế số tại Việt Nam, đồng thời khẳng định rằng chuyển đổi số là một quá trình liên tục đòi hỏi sự phối hợp giữa nhà nước, cơ sở y tế, doanh nghiệp và người dân. Trong thời gian tới, UEH và Đại học Công nghệ Tallinn (TalTech) kỳ vọng mở rộng hơn nữa các hoạt động hợp tác học thuật, hội thảo khoa học quốc tế và các dự án nghiên cứu – đào tạo chung trong lĩnh vực y tế số và chuyển đổi số bệnh viện. Đây sẽ là nền tảng góp phần thúc đẩy hiện đại hóa hệ thống y tế Việt Nam theo hướng thông minh, bền vững và lấy người bệnh làm trung tâm.

Trụ cột: Nghiên cứu, Kết nối cộng đồng

Dự án: UEH Connecting

Tin, ảnh: Khoa Quản trị, Trường Kinh doanh COB